بررسی زمینه های هم گرایی و واگرایی قوم کرمانج با هویت ملی مطالعه موردی استان های خراسان رضوی و شمالی (1390 - 1357)

هویت و فرهنگ ملی ، میان هویت های قومی و خرده فرهنگ ها ، رابطه بر قرار می کند. در جوامع چند قومیتی ، چگونگی ارتباط میان هویت های قومی با هویت ملی ، از موضوعات پر اهمیت هم برای سیاستگذاران و هم برای پژوهش گران به شمار می آید . هم گرایی یا واگرایی میان هویت ملی با هویت های قومی بر ثبات سیاسی و امنیت اجتماعی تاثیر می گذارد.جامعه ایران با گذر از تاریخی پر فراز و نشیب ، گروه ها و اقوامی را در خود جذب کرده است که به بخشی از فرهنگ ایرانی و حافظان هویت ایرانی تبدیل شده اند. کرمانج ها از جمله گروه هایی در جامعه ایرانی هستند که با عنوان " قوم کرمانج " هم نامیده می شوند. سابقه سکونت و حضور کرمانج ها در استان های خراسان رضوی و خراسان شمالی به اندازه ای است که می توان آنان را از ساکنان اصلی ای دو استان دانست. کرمانج ها به نوبه خود ، سهمی در تداوم بخشیدن به هویت ملی دارند و یکی از خرده فرهنگ ها ی جامعه ایرانی را به وجود آورده اند . کرمانج ها در طول تاریخ ، همواره با پاسداری از استقلال و تمامیت ارضی ایران ، نیرویی هم گرا با هویت ملی و فرهنگ ایرانی بوده اند. کرمانج های خراسان رضوی و شمالی شیعه مذهبند ، آداب و رسوم آنها با آداب و رسوم ملی ایران ، همپوشا نی زیادی دارد. کرمانج ها در مراسم مذهبی ، اعیاد و جشن های ملی ، مانند مراسم محرم وصفر ، شب های احیای ماه مبارک رمضان ، اعیاد غدیر خم، فطر و نیمه شعبان ، همانند هموطنان شیعه خود عمل می کنند. به علاوه آیین های مربوط به پایان سال و تحویل سال نو وسیزده نوروز را در قالب ملی بر گزار می نمایند. با توجه به این مشترکات ، کرمانج ها ، ایرانیانی هستند که خرده فرهنگی در درون فرهنگ ملی تشکیل داده اند و با هویت ملی ایرانی ، زندگی می کنندو خود را می شناسند. اما همانگونه که همه ایرانیان ساکن در سراسر این مرز و بوم مطالبات و تقاضاهایی دارند که عدم توجه به آنها ، نا خرسندی هایی را به دنبال دارد ، کرمانج ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. تمرکز زدایی در تصمیم گیری برای منطقه و مشارکت در این تصمیم گیری ها، احترام به خرده فرهنگ کرمانج، حق بر خورداری از اختیارات محلی در قا لب شورا ها ، تداوم و سهولت بیشتر در برخورداری از حقوق شهروندی ، تشکیل سازمان های غیر دولتی در چهارچوب قوانین جمهوری اسلامی ، انتشار مطبوعات، اعم از کتاب و نشریه به زبان و لهجه کرمانجی از جمله مطالبات این قوم می باشند. قوم کرمانج تا کنون هیچ واگرایی با هویت و فرهنگ ملی نداشته است .بی توجهی به مطالبات کرمانج ها ، می تواند این مطا لبات را که جنبه قومی ندارد ، به عواملی برای واگرایی تبدیل کند. در این پژوهش احتمال و نوع این فرایند مورد بررسی قرار می گیرد . پرسش اصلی عوامل و زمینه های تاثیر گذار بر هم گرایی و واگرایی کرمانج ها با هویت ملی را مطرح می کند. پرسش اصلی در قالب این فرضیه پاسخ داده می شود که کر مانج ها به دلیل داشتن تعلق خاطر به جامعه ملی با هویت ملی هم گرایی دارند. آزمون این فرضیه در چهار چوب ساخت گرایی و با ا لگوی ابزار گرایانه انجام شده است .